Η εβδομάδα της Τυρινής (Μάσλιανα): Παράδοση και ιστορία της γιορτής
Η Μάσλιανα (έτσι ονομάζεται η εβδομάδα της Τυρινής) είναι η αρχαία γιορτή των Σλάβων, η οποία κληρονομήθηκε από τον ειδωλολατρικό πολιτισμό, αλλά παρέμεινε και μετά την υιοθέτηση του Χριστιανισμού. Οι Σλάβοι την γιορτάζουν κατά τις ημέρες της εαρινής ισημερίας, ενώ ο κύριος σκοπός του εθίμου είναι η επιθυμία να κατευνάσει τη φύση προκειμένου να τους αποφέρει μια καλή συγκομιδή.
Η Μάσλιανα έγινε αποδεκτή από τη Χριστιανική Εκκλησία στην πραγματικότητα ως θρησκευτική εορτή και μετονομάστηκε σε Τυρινή ή εβδομάδα της Τυρινής (σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, μπορείτε να φάτε ψάρια και γαλακτοκομικά πιάτα, όπως επίσης και πιάτα με αυγό, όμως το κρέας απαγορεύεται μέχρι το Πάσχα), όμως η εξέλιξη αυτή δεν άλλαξε την εσωτερική ουσία της. Μάσλιανα είναι η εβδομάδα που προηγείται της Σαρακοστής. Την εορτάζουν συνήθως με κύλιση σε έλκηθρα από παγωμένους λόφους και ανάφλεξη φωτιών. Επίσης έφτιαχναν κρέπες, διότι η κρέπα είναι το σύμβολο του ήλιου.
Ωστόσο, στην Ουκρανία κατά την εβδομάδα της Τυρινής δεν κατανάλωναν τόσο πολύ τις κρέπες όσο τις τηγανίτες τα ζυμαρικά (βαρένικα) και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα. Έτσι, στην Ανατολική Ουκρανία οπωσδήποτε έφτιαχναν χυλό και τηγανίτες, στην Κεντρική Ουκρανία ετοίμαζαν κρέπες από αλεύρι φαγόπυρου και ζυμαρικά (βαρένικα) με τυρί και ξινή κρέμα, στην Δυτική Ουκρανία προτιμούσαμ το «μπανούς» (χυλός καλαμποκιού μαγειρεμένος με ξινή κρέμα), τα ζυμαρικά με τυρί και τη μανιταρόσουπα. Σε όλες τις περιοχές έφτιαχναν μεγάλη ποικιλία από πιάτα με ψάρι.
Αφού έχουμε μπροστά μας επτά εβδομάδες αυστηρής αποχής (η Σαρακοστή θα ισχύει από τις 14 Μαρτίου έως τις 30 Απριλίου), αυτό που μας μένει είναι να χορτάσουμε τα συγκεκριμένα φαγητά, να κεράσουμε τους αγαπημένους μας με νόστιμα ζυμαρικά, τηγανίτες κρέπες, αφράτες τηγανίτες από ανθότυρο (σίρνικι) και πίτες. Επιπλέον, σύμφωνα με την παλιά παράδοση των Κοζάκων, δεν είναι αμαρτία να πιείτε λίγο από τα βαριά ποτά.
Κάθε ημέρα της εβδομάδας έχει τη δική της ονομασία και παράδοση
Δευτέρα
Ονομάζεται «Η συνάντηση». Παλιά τη Δευτέρα περπατούσαν στα χωριά κρατώντας σκιάχτρα και έφτιαχναν λόφους για σκι. Τώρα περιορίζονται σε τηγάνισμα των κρεπών και κέρασμα των φτωχών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι κατά τις περιόδους των πολέμων, η Μάσλιανα εορταζόταν ήσυχα, κατευθυνόμενη από κοινές προσπάθειες για να βοηθηθούν οι στρατιώτες, οι τραυματίες, τα ορφανά και οι χήρες...
Τρίτη
Ονομάζεται «Παιχνιδιάρα», οι άνθρωποι επισκέπτονται και κερνούν κρέπες ο ένας τον άλλον. Επίσης την Τρίτη συνήθως διασκεδάζουν χρησιμοποιώντας έλκηθρα και παίζουν υπαίθρια παιχνίδια στο δρόμο. Την Τρίτη της Μάσλιανα ιδιαιτέρως περίμεναν οι νέοι. Διότι αυτήν την ημέρα τα αγόρια επέλεγαν τις νύφες τους, και τα κορίτσια επέλεγαν τους γαμπρούς. Για αυτό το σκοπό οργάνωναν τέτοιες βραδιές.
Τετάρτη
Ονομάζεται «Καλοφαγού». Οι γαμπροί επισκέπτονται τις πεθερές για να φάνε κρέπες. Περιμένοντας τον γαμπρό για επίσκεψη, ο πεθερός έχει από πριν αγοράσει τα προϊόντα που χρειάζονται για τη δημιουργία των κρεπών και των ζυμαρικών (βαρένικα): Αλεύρι, γάλα, βούτυρο, αυγά, τυρί κτλ. Οι πεθερές θα πρέπει να θρέψουν καλά τους άνδρες για τις κόρες τους, ενώ για να τους φτιάξουν το κέφι κατά τη διάρκεια του γεύματος, στο σπίτι καλούν και άλλους συγγενείς.
Πέμπτη
Είναι ευρέως γνωστή για την καταπολέμηση της γροθιάς και για τις ιπποδρομίες. Η έννοια της Πέμπτης, όπως και όλης της εβδομάδας είναι το άδειασμα της αρνητικής ενέργειας, η οποία συσσωρεύτηκε κατά τη διάρκεια του χειμώνα και η επίλυση των συγκρούσεων μεταξύ των ανθρώπων. Στην αρχαιότητα αυτές οι μάχες δεν ήταν καθόλου αθώες, αλλά τώρα έχουν περισσότερο παιχνιδιάρικο και αστείο χαρακτήρα. Κύρια δράση της Πέμπτης είναι η έφοδος στην πόλη, φτιαγμένη από χιόνι. Ντυμένα στα γιορτινά, τα παιδιά πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι με το φόβητρο και τραγουδούσαν: «Tryntsi-Bryntsi, ψήστε κρέπες», μαζεύοντας με αυτό τον τρόπο λιχουδιές για το εορταστικό βράδυ.
Παρασκευή
Οι πεθερές ετοιμάζονται να επισκεφθούν τους γαμπρούς στη «Βραδιά της Πεθεράς». Εκείνη την ημέρα οι μητέρες τρώνε κρέπες στα σπίτια των κορών, δίνουν γλυκά στις κόρες και παινεύουν τους γαμπρούς.
Σάββατο
Είναι ειδική ημέρα η οποία ονομάζεται «Οι Βραδιές των Κουνιάδων». Οι νεαρές σύζυγοι καλούν για επίσκεψη τις μεγαλύτερες αδελφές, τους χαρίζουν δώρα και τους κερνούν κρέπες.
Κυριακή
Η πιο σημαντική ημέρα της εβδομάδας, καθώς είναι γνωστή και ως « Κυριακή της συγχώρεσης». Την ημέρα αυτή όλοι οι πιστοί και εκείνοι που απλά τιμούν τις παραδοσιακές γιορτές, ζητούν ο ένας από τον άλλον τη συγχώρεση, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα την παραδοσιακή φράση, «Ο Θεός θα συγχωρέσει».
Την Κυριακή της συγχώρεσης όλοι πρέπει να επισκέπτονται συγγενείς και γείτονες για να ζητήσουν συγχώρεση για όλες τις προσβολές. Αν υπάρχουν εχθρικές σχέσεις μεταξύ των συγγενών, τότε οπωσδήποτε θα πρέπει να υπάρξει συμφιλίωση. Οι πλούσιοι άνθρωποι επισκέπτονται τους φτωχούς. Ζητούν συγχώρεση από τους ηλικιωμένους, τις χήρες και τα ορφανά και τους προσφέρουν νηστήσιμα φαγητά: Δημητριακά ολικής αλέσεως, αποξηραμένα και τουρσί μανιτάρια, λαχανικά και λάδι. Μάλιστα γίνεται προσπάθεια το γεύμα να έχει ολοκληρωθεί πριν από το ηλιοβασίλεμα.
Μετάφραση: Ιωάννα Τελιανίδη
Πηγή: 1
