Κριμαία - το παιχνίδι συνεχίζεται
Η κατάσταση στην Κριμαία μοιάζει με μια πολύ περίπλοκη και εκτενής παρτίδα σκάκι. Για σχεδόν δύο χρόνια κατοχής της χερσονήσου δεν έχουμε καμιά σαφήνεια στις σχέσεις Κριμαία - Ουκρανία - Ρωσία - κόσμος. Έτσι, κάνουμε μια προσπάθεια να θέσουμε τους παίκτες στις δικές τους θέσεις σ'αυτή την σκακιέρα.
Διακρίνουμε την έννοια της «Κριμαίας της Ουκρανίας» και της «Κριμαίας της Ρωσίας», όπως και την αντίληψη της Κριμαίας ως έδαφος της Ουκρανίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Όταν λέμε «η Ουκρανία» εννοούμε την επίσημη θέση του Κιέβου και όταν λέμε «η Ρωσία» υπολογίζουμε τη Μόσχα. «Ο κόσμος» είναι ένας συλλογικός χαρακτήρας που ενσαρκώνει τη Δύση.
Κόσμος - Κριμαία (της Ουκρανίας, της Ρωσίας): Το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας κοινότητας δεν αναγνωρίζει την Κριμαία ως μέρος της Ρωσίας. Ήδη, το Μάρτιο του 2014, στην 68η Συνόδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, 100 κράτη-μέλη υποστήριξαν την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Ωστόσο, 11 χώρες ψήφισαν κατά του ψηφίσματος και 58 χώρες απείχαν από την απόφαση. Ορισμένοι πολιτικοί των χωρών εκείνων που ψήφισαν υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας επισκέφθηκαν την κατεχόμενη Κριμαία (οι Γάλλοι βουλευτές, ο ευρωβουλευτής από την Πολωνία Γιάνους Κόρβιν-Μίκε). Παρά τις κοινές κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας, υπάρχουν αναφορές για παραβιάσεις τους. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών θεώρησε ύποπτη την Deutsche Bank για συνεργασία με ρωσικές εταιρείες. Υπήρχαν υποψίες για παράνομες πράξεις των ποντοπόρων πλοίων ξένων κρατών με τα λιμάνια της κατεχόμενης Κριμαίας. Και για το 2/3 του κόσμου η Κριμαία είναι έδαφος της Ουκρανίας.
Κριμαία (της Ρωσίας) – Ουκρανία: Εκείνη τη στιγμή, ο υπηρεσιακός Πρόεδρος της Ουκρανίας, Αλεξάντερ Τουρτσίνοφ, χαρακτήρισε τη διακήρυξη του Σ. Αξιόνοφ, του επικεφαλή της κυβέρνησης της Κριμαίας, ως παράνομη. Η κατάληψη της χερσονήσου έπληξε σημαντικά την οικονομία της Ουκρανίας επειδή η Κριμαία ήταν ένας ισχυρός χώρος αναψυχής και είχε ένα μεγάλο επιχειρηματικό δυναμικό. Το Κίεβο έχασε τους μοχλούς της πληροφοριακής επιρροής, αφού τα ουκρανικά και κριμαίο-ταταρικά μέσα ενημέρωσης απλά εξαφανίστηκαν στην κατεχόμενη Κριμαία. Στην ουσία, οποιεσδήποτε πολιτικές επαφές μεταξύ της Ουκρανίας και των τοπικών μαριονετών των δυνάμεων κατοχής έχουν τερματιστεί.
Ουκρανία - Κριμαία (της Ουκρανίας): Τη 15η Μαρτίου του 2014, το Κοινοβούλιο ενέκρινε το Νόμο «Περί δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών και νομικού καθεστώτος στο προσωρινά κατεχόμενο έδαφος της Ουκρανίας». Σύμφωνα με τον οποίο, η Ουκρανία θα πρέπει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών της στην Κριμαία και την ελεύθερη κυκλοφορία στο έδαφος της Ουκρανίας. Δεδομένης της έλλειψης πρόσβασης των ουκρανικών αρχών στη χερσόνησο, οι εν λόγω πράξεις περιορίζονται στην αλληλεπίδραση με τη διεθνή κοινότητα για την εστίαση προσοχής στα προβλήματα και τις παραβιάσεις στην Κριμαία.
Τον Σεπτέμβριο του 2014, οι ακτιβιστές οργάνωσαν το μπλοκάρισμα της τροφοδοσίας και παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη χερσόνησο (το οποίο στη συνέχεια ενισχύθηκε από την πίεση για τη διαδικασία σύναψης μιας νέας «σύμβασης παροχής ρεύματος» με τη Ρωσία). Τη 16 Δεκεμβρίου του 2015 το Υπουργικό Συμβούλιο της Ουκρανίας ενέκρινε ένα ψήφισμα για την αναστολή των εμπορικών συναλλαγών με την κατεχόμενη Κριμαία. Στην πραγματικότητα, οι ακτιβιστές προκάλεσαν τις πολιτικές αντιδράσεις για την επιστροφή της χερσονήσου.
Κριμαία (της Ουκρανίας) – Ρωσία: Ο Μουσταφά Τζεμίλεφ, σε μια από τις συνεντεύξεις του, μίλησε για πολυάριθμες έρευνες στα σπίτια των απλών κατοίκων της Κριμαίας, το 95% των οποίων αποτελούν οι Τάταροι της Κριμαίας. Υπάρχουν επίσης αναφορές για βασανιστήρια από πράκτορες της ρωσικής FSB. Οι αρχές απαγόρευσαν στους Τατάρους της Κριμαίας να οργανώσουν μαζικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένης της μνήμης των θυμάτων της απέλασης, έκλεισαν τα εθνικά κέντρα, κατέστρεψαν τους τηλεοπτικούς σταθμούς. Οι ακτιβιστές και τα μέλη των οικογενειών τους έχουν υποστεί συλλήψεις.
Στα τέλη του 2015, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης της Ρωσίας δήλωσε ότι για το διάστημα των 2014 - 2015 έχει εκδώσει περίπου 2.000.000 δελτία ταυτότητας της Ρωσίας στην Κριμαία. Στην πραγματικότητα η απόκτηση ενός δελτίου ταυτότητας της Ρωσίας είναι υποχρεωτική, διότι χωρίς αυτήν δεν μπορεί κανείς να λάβει στη χερσόνησο μια θέση εργασίας, εκπαίδευση ή ακόμα και ιατρική περίθαλψη.
Οι νέες αρχές της Κριμαίας «εθνικοποίησαν» πολλές ιδιωτικές επιχειρήσεις. Κάποιοι λένε ότι σε περισσότερα από ένα τρισεκατομμύριο υπολογίζονται οι απώλειες σε εθνικό νόμισμα γρίβνα. Η δίωξη των ακτιβιστών και μαζική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κρύβονται πίσω από τους νέους νόμους για την καταπολέμηση του εξτρεμισμού, των αποσχιστικών τάσεων κ.α.
Ρωσία - Κριμαία (της Ρωσίας ): Τη 18η Μαρτίου του 2014, ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Σεργκέι Αξιόνοφ υπέγραψαν τη «Συνθήκη προσάρτησης της Κριμαίας στη Ρωσία». Δύο ημέρες αργότερα η ρωσική Δούμα την επικύρωσε. Σύμφωνα με αυτή τη συνθήκη, η Κριμαία έγινε υποκείμενο της Ρωσικής Ομοσπονδίας και η ρωσική νομοθεσία άρχισε να ισχύει στην χερσόνησο. Μαζί με τη γη, η Ρωσία κέρδισε επίσης μια πλεονεκτική θέση για να τοποθετήσει το ναυτικό και πεδία πετρελαίου και φυσικού αερίου της Μαύρης Θάλασσας. Επιπλέον, πρόσφατα δημοσιεύθηκαν οι δηλώσεις σχετικά με την ανάπτυξη των ρωσικών πυρηνικών όπλων στη χερσόνησο. Τώρα, η Κριμαία για τη Ρωσία είναι σαν καθολικός στρατιώτης, εκεί πρέπει να περνούν τις διακοπές οι Ρώσοι μετά τις κυρώσεις κατά της Αιγύπτου και της Τουρκίας. Ο ίδιος χώρος θα γίνει μια τεράστια στρατιωτική βάση και, αν και μικρό σε ρωσική κλίμακα, ωστόσο σημαντικό μέρος για την προμήθεια των πρώτων υλών. Επιπλέον, αυτό το μέρος των πρώτων υλών γίνεται όμηρος των πολιτικών και οικονομικών διαδικασιών και προβλημάτων στη Ρωσία. Αυτό αποδεικνύεται σαφώς με τις συγκρούσεις μεταξύ της κυβέρνησης της Κριμαίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας (οι παραιτήσεις των "υπουργών" της Κριμαίας, η σύγκρουση σχετικά με την καταβολή των χρεών της Κριμαίας, κλπ).
Κόσμος – Ρωσία: Η διεθνής κοινότητα δεν αναγνώρισε επισήμως την προσάρτηση της Κριμαίας και εισήγαγε κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Η Ρωσία αποκλείστηκε από ορισμένες διεθνείς διοργανώσεις, π.χ., την G8. 41 χώρες επέβαλαν κυρώσεις κατά της Ρωσίας, λόγω της κατοχής της Κριμαίας. Το 1ο στάδιο ξεκίνησε την 6η Μαρτίου του 2014, όταν η ΕΕ διέκοψε τις συνομιλίες για άμβλυνση του καθεστώτος βίζας με τη Ρωσία. Στη 2η φάση, η οποία ξεκίνησε στις 17 Μαρτίου, άρχισαν να εισαγάγουν τις προσωπικές κυρώσεις. Τον Ιούλιο του 2014 ξεκίνησε το 3ο στάδιο: η εισαγωγή των κυρώσεων στον οικονομικό, ενεργειακό και στρατιωτικό τομέα.
Ρωσία – Ουκρανία: Η προσάρτηση της Κριμαίας κατέστρεψε όλες τις ξένες συμφωνίες μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Η Ρωσική Ομοσπονδία με τις δράσεις της παραβίασε το Μνημόνιο της Βουδαπέστης του 1994, τη Συνθήκη φιλίας, συνεργασίας και εταιρικής σχέσης του 1997, τη Συνθήκη για τα κρατικά σύνορα Ουκρανίας - Ρωσίας του 2003.
Τη 18η Μαρτίου του 2014, το Υπουργείο Εξωτερικών της Ουκρανίας εξέδωσε σημείωμα διαμαρτυρίας ενάντια στην υπογραφή της συμφωνίας για την ένταξη της Κριμαίας στη Ρωσία. Η Ουκρανία άρχισε να εισαγάγει τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, λόγω της κατοχής της Κριμαίας, από το Μάρτιο του 2014. Διακόπηκε η οποιαδήποτε συνεργασία στο στρατιωτικό-τεχνικό τομέα. Μειώθηκε σημαντικά και η κυκλοφορία εμπορευμάτων. Επιβλήθηκαν οι προσωπικές κυρώσεις κατά φυσικών και νομικών προσώπων. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξετάζει διάφορες δηλώσεις της Ουκρανίας σχετικά με την κατεχόμενη Κριμαία. Η εξέταση άρχισε από το Μάρτιο του 2014.
Ουκρανία – κόσμος: Εκτός από τη διεθνή στήριξη, μπορεί να σημειωθεί και η πιθανή πίεση στην Ουκρανία σχετικά με τη μη επιστροφή της Κριμαίας. Οι Δυτικοί εταίροι μπορούν να ανησυχήσουν για την κλιμάκωση της σύγκρουσης στο Ντονμπάς και η Κριμαία μπορεί να γίνει παράγοντας σε αυτή την κλιμάκωση. Ως εκ τούτου, πιστεύεται ότι η αναποτελεσματικότητα του αποκλεισμού είναι το αποτέλεσμα της πίεσης.
Συμπεράσματα: Δυστυχώς, η παρομοίωση της Κριμαίας με το σκάκι, είναι δικαιολογημένη. Κάποιοι καθυστερούν. Κάποιοι χτυπούν τα πιόνια στη σκακιέρα. Αλλά κάθε παρτίδα τελειώνει. Είτε με τη νίκη ή είτε με ισοπαλία - ανάλογα με τις περιστάσεις ή κατόπιν συμφωνίας. Το ερώτημα είναι ποιος σε ποιον και πώς τελικά θα κάνει ματ.
Συντάκτης: Κορμπίνοβιτς Μ., αναλυτής της Free Voice IAC
Μεταφραστής: Ταουσάν Β.
Πηγή : IAC
