Το 2016 ανακηρύχτηκε ως η χρονιά μνήμης των εκκαθαριστών του ατυχήματος και των θυμάτων του Τσερνομπίλ
Ως τραγωδία του Τσερνομπίλ αναγνωρίζεται η περιβαλλοντική - κοινωνική καταστροφή που σημειώθηκε τα ξημερώματα της 26ης Απριλίου 1986 μετά την έκρηξη και την επακόλουθη ανατίναξη της τέταρτης μονάδας του πυρηνικού σταθμού του Τσερνομπίλ, που βρίσκεται στο έδαφος της Ουκρανίας (εκείνη την εποχή αναγνωρισθείσα ως Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας).
Περίπου στις 1:23:50, στις 26 Απριλίου 1986, στη μονάδα νο. 4 του Πυρηνικού Σταθμού Παραγωγής Ενέργειας του Τσερνομπίλ, συντελέστηκε η έκρηξη που κατέστρεψε ολοσχερώς τον αντιδραστήρα. Το κτίριο της μονάδας κατέρρευσε μερικώς. Σε διάφορα δωμάτια και στη στέγη ξεκίνησε πυρκαγιά. Αργότερα, τα ερείπια του πυρήνα του αντιδραστήρα, είχαν λιώσει. Ένα μίγμα λιωμένου μετάλλου, άμμου, μπετού, σκυροδέματος και σωματιδίον καυσίμου, κυλούσε κάτω από τις εγκαταστάσεις του αντιδραστήρα.
Το ατύχημα ξέρασε τις ραδιενεργείς ουσίες, συμπεριλαμβανομένων των ουρανίου, πλουτωνίου, ιώδιου-131 (χρόνος ημιζωής 8 μέρες), καισίου-134 (χρόνος ημιζωής 2 έτη), καισίου-137 (χρόνος ημιζωής 30 έτη), στροντίου-90 (χρόνος ημιζωής 29 ετών).
Η κατάσταση επιδεινώθηκε λόγω του ότι στον κατεστραμμένο αντιδραστήρα δεν σταμάτησαν οι ανεξέλεγκτες πυρηνικές και χημικές αντιδράσεις (καύσεις αποθεμάτων γραφίτη) θερμότητας, καθώς επίσης λόγω της έκρηξης και της αποσύνθεσης για πολλές ημέρες των προϊόντων καύσης των ραδιενεργών στοιχείων και της μόλυνσης των μεγάλων περιοχών από αυτούς.
Το ραδιενεργό μανιτάρι είχε την εκτιμώμενη χωρητικότητα 300 βομβών σαν και εκείνη που έπεσε στη Χιροσίμα.
Να σταματήσουν την ενεργή έκρηξη των ραδιενεργών ουσιών από το κατεστραμμένο αντιδραστήρα κατάφεραν στα τέλη του Μαΐου του 1986, με την κινητοποίηση όλων των πόρων της ΕΣΣΔ και το κόστος της ακτινοβόλησης χιλιάδων εκκαθαριστών.
Η καταστροφή αυτή θεωρείται η μεγαλύτερη στην ιστορία της πυρηνικής ενέργειας, τόσο για τον αριθμό των χαμένων και των τραυματιών από τις συνέπειες ανθρώπων, όσο και για την οικονομική ζημία που υπέστη το κράτος.
Αρχικά, η ηγεσία της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Ουκρανίας και της ΕΣΣΔ προσπάθησαν να αποκρύψουν το μέγεθος κλίμακας της τραγωδίας, αλλά μετά από αναφορές από τη Σουηδία, όπου στο πυρηνικό εργοστάσιο «Forsmark» βρέθηκαν ραδιενεργά σωματίδια που ήρθαν από την Ανατολή (Σοβιετική Ένωση) και την εκτίμηση της έκταση της μόλυνσης, άρχισε η εκκένωση των περίπου 130.000 κάτοικων της περιφέρειας του Κιέβου από μολυσμένες περιοχές. Τη ραδιενεργή μόλυνση υπέστησαν περίπου 600.000 άτομα, κυρίως οι εκκαθαριστές της καταστροφής. Γύρω από το Τσερνομπίλ δημιουργήθηκε μια ζώνη αποκλεισμού των 30 χιλιομέτρων.
Σημειώνουμε ότι χάρη στο θάρρος των εκκαθαριστών του ατυχήματος, η εστία αυτού εντοπίστηκε και καταπολεμήθηκε. Πολλοί από αυτούς έχασαν τη ζωή τους ή την υγεία τους και υποφέρουν από τις συνέπειες της έκθεσης μέχρι σήμερα. Η ιδέα της «Ημέρας του εκκαθαριστή» υπάρχει για να υπενθυμίζει στο κοινό τα προβλήματα των ηρώων του Τσερνομπίλ.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Petro Poroshenko κήρυξε το 2016 ως έτος τιμής των εκκαθαριστών του ατυχήματος του Τσερνομπίλ στη μνήμη των θυμάτων της καταστροφής. Αυτό αναφέρεται στο διάταγμα που υπέγραψε ο πρόεδρος.
Σύμφωνα με το έγγραφο, ο Poroshenko ανέθεσε στο Υπουργικό Συμβούλιο να αναπτύξει και να υιοθετήσει ένα σχέδιο δράσης, παρέχοντας κυρίως μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών της κοινωνικής προστασίας των πολιτών και των εκκαθαριστών που επλήγησαν από την καταστροφή του Τσερνομπίλ.
Μετάφραση: Ιωάννα Τελιανίδη
Πηγή: 1
